Lukić, Aleksandar (2021) Nasilje i zločini nad stanovništvom sreza Prokupačkog u vreme Topličkog ustanka, po iskazima savremenika i žrtava, anketnom odboru 1919. godine. Župski zbornik, 11. pp. 129-150. ISSN 1452-4945
Full text not available from this repository.Abstract
U prvim mesecima postojanja jugoslovenske kraljevine njeno Privremeno narodno predstavništvo, tj. provizorna skupština, formiralo je Anketni odbor čiji cilj je bio da detaljno ispita okolnosti u kojima je došlo do izbijanja Topličkog ustanka, utvrdi sam tok pobune i da podatke o žrtvama bugarskih represalija nakon gušenja ustanka. Činjenica da je Odbor konstituisan tako brzo po proglašenju nove države svedoči o tome da su rane nanete posle sloma ustanka 1917. godine bile duboke, ali i da je domet ustanka bio značajan. Na čelu Odbora nalazio se narodni poslanik Todor Stanković, a činilo ga je 20 narodnih poslanika. Anketni odbor je radio tokom 1919. i 1920. godine, a rad je završio podnošenjem detaljnog izveštaja koji predstavlja značajan izvor ne samo za Toplički ustanak, nego i za njegovu percepciju u prvim godinama postojanja jugoslovenske države. U radu će biti prikazani i analizirani nastanak i ciljevi rada Anketnog odbora, te njegovi izveštaji koji se odnose na represalije i teror u srezu Prokupačkom tokom Topličkog ustanka, kao jednom od najstradalnijih srezova tokom i nakon srpske pobune 1917–1918. godine. Dešavanja u srezu su jedan od najilustrativnijih primera tegoba i patnji srpskog civilnog stanovništva u surovim vremenima Velikog rata u ovom bogatom području Kraljevine Srbije, koje se pored suočavanja sa okrutnošću i krvoločnošću bugarskog i austrougarskog okupatora, moralo ponekad da nosi i sa ne tako sjajnim postupcima sopstvenih komita i četnika tokom i neposredno nakon Topličkog ustanka.
| Item Type: | Article |
|---|---|
| Keywords: | Prvi svetski rat, Kraljevina Srbija, Toplički ustanak, srez Prokupački, nasilje, teror, stanovništvo, Srbi |
| Subjects: | D History General and Old World > DR Balkan Peninsula |
| Depositing User: | Users 5 not found. |
| Date Deposited: | 10 Aug 2023 12:04 |
| Last Modified: | 10 Aug 2023 12:04 |
| URI: | http://inisdr.bg.ac.rs/id/eprint/281 |
Actions (login required)
 |
View Item |
