Slavković Mirić, Božica and Virijević, Vladan (2021) Epidemiološke i higijensko-zdravstvene prilike na Kosovu i Metohiji 1918-1941.godine. In: Psihologija katastrofa, vanredno stanje i njihov uticaj na zdravlje. Univerzitet u Prištini, Kosovska Mitrovica, pp. 69-91. ISBN 978-86-6349-160-1

Text Epidemiološke i higijensko-zdravstvene prilike.pdf - Published Version Available under License Creative Commons Attribution Non-commercial No Derivatives. Download (344kB)

Abstract

Nakon Prvog svetskog rata u Kraljevini SHS otpočelo se sa sistematskim radom oko opšteg podizanja zdravlja i zaštite stanovništva, naročito Ustavom iz 1921. godine kada je ovaj problem bio shvaćen kao ekonomsko, socijalno i prosvetno pitanje. Otvoren je Centralni higijenski zavod 1924, a 1927. donete su Uredba o organizaciji higijenske službe i Uredba o suzbijanju zaraznih bolesti. Fokus u našem radu biće pregled epidemiološke i higijensko-zdravstvene situacije na Kosovu i Metohiji 1918–1941. Prva higijenska ustanova u Južnoj Srbiji osnovana je u Skoplju 1921, a 1923. u Prizrenu prva bakteriološka stanica koja je trebalo da radi na ispitivanju i suzbijanju zaraznih bolesti. Lekari, kao i domaćički tečajevi, plakati, brošure i higijenske izložbetrebalo je da zdravstveno prosvećuju narod. Ipak, i pored pokušaja uređivanja zdravstvenih prilika, one su bile odlika sveukupne situacije na prostoru Kosova i Metohije, pa je njihova modernizacija tekla sporo. Broj lekara je bio nedovoljan, nedostajale su savremene bolničke zgrade i odgovarajući uslovi za lečenje, a seljaci su radije pribegavali tradicionalnim metodama. Država se borila sa velikim brojem zaraznih bolesti, koje su izbijale zbog loših uslova stanovanja, slabe ishrane, higijene i kulturnih navika. To su bile tuberkuloza i malarija, kao i tifus, polne bolesti, ali i alkoholizam i velika smrtnost odojčadi i dece. Cilj našeg rada je da, preko izveštaja Centralnog higijenskog zavoda, Ministarstva narodnog zdravlja i socijalnog staranja Kraljevine Jugoslavije i lokalnih domova zdravlja, odgovarajuće stručne literature i dnevne štampe, sistematizujemo zdravstvene prilike, velike epidemije i statistiku bolesti, zdravstveno i higijensko prosvećivanje, mrežu zdravstvenih institucija i ukupnog medicinskog osoblja na Kosovu i Metohiji 1918–1941.

Actions (login required)

View Item